Medicinale planten zijn planten waarvan wordt beweerd dat ze een geneeskrachtige werking zouden hebben. In werkelijkheid is die werking vaak erg beperkt, bestaat er weinig of geen wetenschappelijk bewijs voor, of zijn de nadelen groter dan de voordelen. Hoe groter de lijst van de vermeende voordelen, hoe groter de kans dat je te maken hebt met kwakzalverij.
Medicinale planten versus farmaceutische geneesmiddelen[]
Het gebruik van medicinale planten wordt vooral aangeprijsd in de alternatieve geneeskunde, zoals de kruidengeneeskunde en de "Traditionele" Chinese geneeskunde, omdat het beter en gezonder zou zijn dan farmaceutische producten die synthetisch zijn en daarom "onnatuurlijk" en "ongezond" zouden zijn. Die stelling is echter een drogreden, omdat de effectiviteit en veiligheid van een medicijn niet kan worden beoordeeld op criteria zoals hoe "natuurlijk" het is. De term "natuurlijk" is op zich erg vaag, en kan dus op verschillende manieren worden geïnterpreteerd. In principe is alles "natuurlijk", want iets dat niet kan bestaan binnen de natuurwetten zal eenvoudigweg ook niet bestaan. Doorgaans zullen kwakzalvers argumenteren dat "natuurlijk" zoveel betekent als "niet synthetisch", of met andere woorden een stof die niet tot stand is gekomen als gevolg van menselijke interventie. Toch zijn de producten verkocht door kwakzalvers ook bewerkt, of worden sommige producten samengevoegd om een bepaalde chemische reactie te laten plaatsvinden, wat ook neer komt op menselijke interventie.
Hoewel medicinale planten eeuwenlang gebruikt werden door artsen uit de middeleeuwen en de oudheid, heeft de moderne farmacologie het gebruik van volledige plantenextracten alsnog verlaten. In de plaats daarvan worden enkel de actieve bestanddelen geïsoleerd, of synthetisch gereproduceerd, omdat men op die manier de precieze hoeveelheid van een dosis kan bepalen. De hoeveelheid van een actief ingrediënt in een plant kan immers verschillen omwille van allerhande factoren zoals geografische locatie, weersomstandigheden, het seizoen, de periode waarin de plant werd geoogst, de bodemgesteldheid, de manier waarom het bewaard werd, en de manier waarop het werd bewerkt. Door enkel het actieve bestanddeel de isoleren, kan men niet enkel de dosering nauwgezetter bepalen, maar ook andere ingrediënten van de plant, die onnodig en zelfs schadelijk of giftig kunnen zijn, verwijderen[1]. De oorzaak van ziektes zoals o.a. kanker zijn bovendien perfect "natuurlijk" te noemen, zoals kanker en alcohol.
Lijst van medicinale planten[]
Hieronder geven we een aantal voorbeelden mee van (vermeende) medicinale planten. In een aantal gevallen kan de plant wel enkele voordelen bieden, maar in de meeste gevallen zijn vermeende geneeskrachtige werkingen louter pseudowetenschap en wordt er te weinig rekening gehouden met schadelijke gevolgen en andere nadelen voor de gezondheid.
BELANGRIJK:
Maak nooit gebruik van medicinale planten of andere "natuurlijke" geneesmiddelen zonder eerst een (echte!) arts te raadplegen. Informatie die op het internet te lezen is kan niet worden gebruikt om een zelfdiagnose te stellen!
Aloë vera[]
Aloë vera is een plant afkomstig van het Middellandse Zeegebied, mogelijk van het Midden-Oosten.
- Vermeende toepassingen:
- Traditionele Chinese geneeskunde: behandeling van eczema en maagproblemen. Het zou eveneens dienen als laxeermiddel[2]. Nochtans groeide de plant oorspronkelijk niet in China en werd het daar pas geïntroduceerd in de 17de eeuw[3].
- Westerse kruidengeneeskunde: het verzachten van de huid en helen van wonden, alsook zuivering (via orale toediening)[4]
- Andere toepassingen: Aloë vera wordt geprezen als wondermiddel in dieetproducten van pyramideverkoopbedrijven zoals Herbalife en Forever Living.
- Daadwerkelijke medicinale eigenschappen: geschikt voor de uitwendige behandeling van lichte brandwonden en bepaalde huidproblemen, voor alle andere toepassingen is er geen gegrond wetenschappelijk bewijs[5].
- Schadelijke eigenschappen: Labo-onderzoeken op muizen en ratten wees op een verhoogde kans op kanker in de dikke darm, dunne darm, maag en de lymfeklieren[6]. Aloë vera is niet veilig en geschikt voor inwendige toediening, en patiënten die zich ermee hadden laten injecteren door kwakzalvers zijn overleden[7].
Cannabis[]
- Zie hoofdartikel: Cannabis
Cannabis of marihuana is een bloeiende plant afkomstig van Centraal-Amerika en het Indische subcontinent[8].
- Vermeende toepassingen:
- Traditionele Chinese geneeskunde: behandeling van menstruatieproblemen en tal van andere aandoeningen[9].
- Andere toepassingen: behandeling en genezing van kanker.
- Daadwerkelijke medicinale eigenschappen: kan symptomen van pijn verlichten en de eetlust aanwakkeren, maar de resultaten van onderzoeken naar cannabis als geneesmiddel tegen kanker is bijzonder teleurstellend.
- Schadelijke eigenschappen: lichte euforie, paranoia en apathie. Door het roken van cannabis adem je ook schadelijke teer in.
Echinacea[]
- Zie hoofdartikel: Echinacea
Echinacea is een bloeiende plant afkomstig uit Noord-Amerika.
- Vermeende toepassingen: voorkomen of behandelen van verkoudheden en griep, versterken van het immuunsysteem.
- Daadwerkelijke medicinale eigenschappen: geen, er is geen bewezen positief effect op het voorkomen of genezen van verkoudheden of griep[10].
- Schadelijke eigenschappen: mogelijke bijwerkingen zijn hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, constipatie, buikpijn, en uitslag[11]
Graviola[]
- Zie hoofdartikel: Graviola
Graviola of zuurzak is een plant afkomstig uit Centraal-Amerika.
- Vermeende toepassingen: een "wondermiddel" tegen kanker.
- Daadwerkelijke medicinale eigenschappen: zuurzak zou kankercellen reduceren, volgens de resultaten van in vitro-onderzoeken, maar dit is bijzonder voorbarig en er is geen klinisch wetenschappelijk bewijs dat dit ook bij mensen een doeltreffend resultaat biedt[12].
- Schadelijke eigenschappen: kan ernstige schade toebrengen aan het zenuwstelsel, met symptomen die vergelijkbaar zijn met de ziekte van Parkinson[13][14][15].
Maretak[]
Maretak is een halfparasiet die groeit op bomen, afkomstig uit Europa en het zuiden en westen van Azië.
- Vermeende toepassingen: voorkomen van kanker, hoge bloeddruk, slapeloosheid, spijsverteringsproblemen en beenzweren[16]. Het zou eveneens de fertiliteit bevorderen en een tegengif zijn tegen alle vormen van vergiftiging[17].
- Daadwerkelijke medicinale eigenschappen: zorg gewoon dat je tijdens de kerstperiode onder een maretak staat met de man of vrouw waar je heimelijk gevoelens voor hebt...
- Schadelijke eigenschappen: maretak is veilig indien het wordt geconsumeerd in kleine hoeveelheden, met milde neveneffecten zoals hoofdpijn, koorts en kouderillingen. In grotere hoeveelheden is het giftig en zelfs dodelijk. Symptomen zijn beroertes, coma, gezichtsverlies, misselijkheid en braakneigingen, maagpijn, diarree, onregelmatige hartslag, lage bloeddruk, verwarring, slaperigheid, en de dood[18].
Pepermuntolie[]
Pepermunt is een plant afkomstig uit Engeland, waar het is ontstaan uit een kruising tussen watermunt en aarmunt.
- Vermeende toepassingen: behandeling tegen nervositeit, slapeloosheid, hoest, hoofdpijn, migraine, darmproblemen en braakneigingen.
- Daadwerkelijke medicinale eigenschappen: kan in beperkte mate helpen bij het prikkelbare-darmsyndroom, en spijsvertering en maagzuur. Het kan mogelijk ook helpen om de symptomen van (spannings)hoofdpijn[19] en verkoudheid te verminderen, maar er is onvoldoende bewijs om de geneeskrachtige eigenschappen voor deze en andere aandoeningen te bevestigen[20].
- Schadelijke eigenschappen: mogelijke neveneffecten zijn (eveneens) maagzuur, en in sommige gevallen ook misselijkheid, hoofdpijn, mondzweren en ernstige maag- en buikpijn[21][22].
Salie[]
Salie is een plant afkomstig uit het Middellandse Zeegebied.
- Vermeende toepassingen: behandeling tegen gebrek aan eetlust, maagpijn, diarree, maagzuur, overmatige transpiratie, depressie, geheugenverlies, ziekte van Alzheimer, pijnlijke menstruatie en astma[23].
- Daadwerkelijke medicinale eigenschappen: kan potentieel het geheugen helpen bij een milde vorm van de ziekte van Alzheimer, en het verminderen van symptomen van menopauze. Er is geen wetenschappelijk bewijs dat het longkanker, keelpijn of andere aandoeningen kan verminderen[24].
- Schadelijke eigenschappen: salie bevat thujon, een stof die giftig is in hogere doseringen, en symptomen kan veroorzaken zoals beroertes, leverproblemen, en schade aan het zenuwstelsel.
Tabak[]
Tabak is afkomstig van de tabaksplant, afkomstig van Zuid- en Centraal-Amerika.
- Vermeende toepassingen: de Indianen gebruikten het voor de behandeling van pijn, diarree, abcessen, brandwonden, zweren, verkoudheden, hoofdpijn, en zowat alle denkbare kwaaltjes[25]. Europese immigranten beschouwden het als "God's geneesmiddel" tegen kanker, tandpijn, worminfecties, en tal van andere aandoeningen[26].
- Daadwerkelijke medicinale eigenschappen: niets noemenswaardig, zeker niet t.o.v. de nadelen[27].
- Schadelijke eigenschappen: kan allerhande ziektes en aandoeningen veroorzaken zoals longkanker, nierkanker, leverkanker, buikkanker, pancreaskanker, leukemie, en andere soorten kankers, alsook hartaandoeningen, astma, fertiliteitsproblemen, tand- en tandvleesproblemen, artrose, enz...[28].
Externe links[]
Zie ook[]
Bronnen[]
Referenties[]
- ↑ http://sciencebasedmedicine.org/herbal-remedies-street-drugs-and-pharmacology/
- ↑ https://archive.org/details/chinesemateriame00stuauoft
- ↑ https://openlibrary.org/books/OL13145313M/Cultivation_of_Medicinal_and_Aromatic_Crops
- ↑ https://books.google.be/books?id=0PBnAwAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=isbn:0486781445&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiR34f21o_SAhXGvBQKHfkyAVIQ6AEIHDAA#v=onepage&q=aloe%20vera&f=false (bron enkel bruikbaar om op te zoeken waar mensen bepaalde kruiden voor gebruiken, niet om op te zoeken welke kruiden effectief werkzaam zijn voor welke doeleinden)
- ↑ https://sciencebasedmedicine.org/aloe-vera/
- ↑ https://ntp.niehs.nih.gov/ntp/htdocs/lt_rpts/tr577_508.pdf
- ↑ http://www.quackwatch.org/01QuackeryRelatedTopics/DSH/aloe.html
- ↑ https://books.google.be/books?id=fxoJPVNKYUgC&pg=PA8&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
- ↑ https://archive.org/details/chinesemateriame00stuauoft
- ↑ http://www.skepsis.nl/blog/2011/03/echinacea-werkt-niet-bij-verkoudheid-alweer/
- ↑ http://web.archive.org/web/20150423201048/http://www.cancer.org/treatment/treatmentsandsideeffects/complementaryandalternativemedicine/herbsvitaminsandminerals/echinacea
- ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23297712
- ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14675150
- ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14521988
- ↑ https://oup.silverchair-cdn.com/oup/backfile/Content_public/Journal/brain/130/3/10.1093/brain/awl347/2/awl347.pdf?Expires=1487428108&Signature=JYv5PMjCGLs7mU7dO9VyhMlkzwMkyjaYpvcWtz3GAuHwoO0NenDT9J06DfaUIokDBmlI77s4~I9yHpgSpYqox7f9t7keHJISG9qRr5GI-r~LCg2hEDIOs6SE3Fw5mNhS1X60Hvebk~cgtgSQX~fDrTjhZm~mRwthbOeM1y5x9oi1ahVeJbkNneUCtAq5dBPcVhUlH0yQovwfNFM6pQz2MQUytIpEvueC6iJ2OTyLgMJ0wzIUq83vsGZygG3e95IsGnwMeDwclvRqM3lH80LyVa4se~Y5gkMTiUI1aHlabyBDR7T7J4ObyUz-9OOqhWHNGn1ZIISGT6EMGxdt5RioBQ__&Key-Pair-Id=APKAIUCZBIA4LVPAVW3Q
- ↑ http://www.anniesremedy.com/herb_detail427.php
- ↑ http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0137%3Abook%3D16%3Achapter%3D95
- ↑ http://web.archive.org/web/20131122125138/http://www.cancer.org/treatment/treatmentsandsideeffects/complementaryandalternativemedicine/herbsvitaminsandminerals/mistletoe
- ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27106030
- ↑ http://www.webmd.com/a-to-z-guides/peppermint-oil-uses-benefits-effects#2
- ↑ http://www.medicinenet.com/peppermint_oil-oral/page2.htm#SideEffects
- ↑ http://www.webmd.com/a-to-z-guides/peppermint-oil-uses-benefits-effects#1
- ↑ http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-504-sage.aspx?activeingredientid=504&activeingredientname=sage
- ↑ http://www.webmd.com/vitamins-supplements/ingredientmono-504-sage.aspx?activeingredientid=504&activeingredientname=sage
- ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1079499/
- ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1033728/
- ↑ http://rationalwiki.org/wiki/Tobacco_smoking
- ↑ https://www.cdc.gov/tobacco/data_statistics/fact_sheets/health_effects/effects_cig_smoking/