De omgekeerde stilstaande klok (Engels: inverse stopped clock) is een variant op de stilstaande klok. Terwijl de stilstaande klok verwijst naar een idioot (bijv. complotdenker) die per uitzondering een op de werkelijkheid beruste uitspraak doet, staat de omgekeerde stilstaande klok voor precies het tegenovergestelde: iemand die doorgaans altijd zijn gezond verstand gebruikt en per uitzondering onzin uitkraamt. Andere varianten van deze term zijn "zelfs een genie maakt soms fouten" en "niemand is perfect"[1].
Concept
De mens is geen perfect wezen, en van nature helaas niet ingesteld op logisch denken; dat is immers een eigenschap die men zelf dient aan te leren. Dit wil zeggen dat mensen die doorgaans altijd rationeel denken en handelen - en er zelfs om bekend staan - toch in staat zijn om soms een fout te maken, veelal per toeval. Het verschil tussen deze mensen en idioten is dat deze mensen doorgaans niet gek zijn, maar telkens er een geval van de omgekeerde stilstaande klok zich voordoet verliezen ze wel een beetje van hun geloofwaardigheid. Hier speelt niet enkel de frequentie van de stupiditeit een rol, maar ook in welke mate iets totaal idioot is (bijv. geloof in de mythe van de 1% t.o.v. het geloof in holle aarde).
Het gevaar van de omgekeerde stilstaande klok is dat pseudowetenschap, complottheorieën en andere onzin meer aanzien krijgen omdat een bekend of anderzijds rationeel persoon dit aanhangt. Dit legt immers meer gewicht in de schaal dan wanneer een aluhoedje hetzelfde beweert. Het omgekeerde kan eveneens voorvallen: iemand die doorgaans zijn gezond verstand gebruikt maar toch één of andere onzinnige complottheorie aanhangt, kan hierdoor zijn reputatie teloor zien gaan en enkel nog worden herinnerd omwille van de onzin en niet voor al de rest waar hij zijn gezond verstand wel bij gebruikte. Vaak grijpen (echte) complotdenkers zulke kansen aan om gebruik te maken van drogredenen zoals beroep op autoriteit en science has been wrong before[2].
Voorbeelden
- John Quincy Adams, de zesde president van de Verenigde Staten , geloofde in de holle aarde[3].
- De populaire Amerikaanse president Franklin Roosevelt was verantwoordelijk voor de inrichting van interneringskampen voor Japanse, Duitse en Italiaanse Amerikanen[4]
- De bekende astronaut Buzz Aldrin gelooft niet in de opwarming van de aarde[5].
- Isaac Newton geloofde in alchemie, een pseudowetenschap die zelfs voor zijn tijd al voorbijgestreefd was[6].
- De WHO, de Wereldgezondheidsorganisatie van de Verenigde Naties, classificeerde de veilige onkruidverdelger glyfosaat onder de categorie "waarschijnlijk kankerverwekkend", gebaseerd op gebrekkige en frauduleuze onderzoeken[7].
- De Belgische liberale partij Open VLD is, ondanks haar doorgaans pro-wetenschappelijke standpunten toch een tegenstander van kernenergie, en (slechts) één van hun politici promoot dat chronische lyme een echte ziekte zou zijn.
Zie ook
- Stilstaande klok
- Beroep op autoriteit
- Science has been wrong before
- Nirvana-drogreden
- Drogreden
- Internetwetten
- Scheermes
Bronnen
Referenties
- ↑ https://rationalwiki.org/wiki/Inverse_stopped_clock
- ↑ https://rationalwiki.org/wiki/Inverse_stopped_clock
- ↑ https://www.smithsonianmag.com/smart-news/john-quincy-adams-said-yes-expedition-center-earth-180955203/
- ↑ https://www.archives.gov/research/immigration/enemy-aliens-overview.html
- ↑ https://www.telegraph.co.uk/technology/5734525/Buzz-Aldrin-calls-for-manned-flight-to-Mars-to-overcome-global-problems.html
- ↑ http://www.pbs.org/wgbh/nova/physics/newton-alchemist-newman.html
- ↑ https://geneticliteracyproject.org/2015/03/23/is-glyphosate-herbicide-linked-to-gmos-carcinogenic-not-if-science-matters/
