Voedseldoorstraling

Voedseldoorstraling is de doorstraling van voedsel met gammastraling of met röntgenstraling om ongewenste bacteriën, virussen, insecten en micro-organismen te doden. Dit zorgt ervoor dat het voedsel wordt gesteriliseerd, en dus (veel) langer houdbaar blijft dan anders het geval zou zijn. Tevens kan men op deze manier het ontkiemen en verouderen van groenten vertragen, en de sapopbrengst verhogen. Doorstraling wordt eveneens gebruikt voor het steriliseren van medische hulpmiddelen en om krimpfolies te doen krimpen.

Werking[]

De doorstraling gebeurt met gamma- of met röntgenstralen, dat ioniserende elektromagnetische stralingen zijn die in staat zijn schade toe te brengen aan DNA. Dit is nefast voor de micro-organismen die in het voedsel zitten, omdat deze dan niet meer kunnen delen en zo sterk beperkt worden in hun schadelijke activiteiten. Eventuele insecten die in het voedsel terecht gekomen zijn, komen hierdoor te sterven of kunnen zich niet meer voortplanten. Ook bacteriën worden zo gedood d.m.v. het doorstralen van het voedsel nadat het luchtledig verpakt werd, zonder dat het nodig is dit voedsel vooraf op te warmen en dus de smaak te veranderen. Omdat de straling specifiek nefast is voor DNA, zijn het enkel de "boosdoeners" die hiermee gedood worden - het voedsel en diens voedingswaarde blijft aldus intact, en houdt deze straling niet vast. Er blijft dus niets achter van de straling in het voedsel, en het voedsel wordt ook niet "radioactief".

De reden waarom het voedsel zelf niet radioactief wordt, is omdat de doorstralingstechnologie geen gebruik maakt van neutronen. Er is immers een verschil tussen straling (ontvangen van stralen geproduceerd door nucleaire reacties) en radioactieve besmetting (waarbij radioactieve deeltjes ergens op achterblijven). De doorstralingstechniek wordt niet toegepast op alle soorten van voedsel, maar enkel op die voeding die niet op een andere manier kan worden gesteriliseerd of gepasteuriseerd. Voorbeelden hiervan zijn vers fruit, kruiden, rauw en bevroren vlees en vis, en vooraf bereide volledige maaltijden. In hogere dosissen kan doorgestraald voedsel ook geschikt zijn voor mensen die lijden aan een ernstige immuunsuppressie, zoals leukemie-patiënten. Het is wel belangrijk te begrijpen dat doorstraling niet in staat is om bedorven voedsel terug eetbaar te maken, noch kan het ervoor zorgen dat voedsel helemaal niet kan bederven. Ook is het voedsel niet immuun tegen besmetting als gevolg van bv. een onhygiënische keuken^[1].

In de Europese Unie zijn er op dit moment zo'n 20 facilititeiten waar gebruik wordt gemaakt van de doorstralingstechnologie. Buiten Europa zijn er nog tien andere, in landen zoals Zuid-Afrika, Thailand en India, en in de niet-EU landen Zwitserland en Turkije^[2]. De veiligheid ervan werd verzekerd door tal van studies, en voedseldoorstraling is wellicht één van de best bestudeerde bewaartechnieken^[3]; de richtlijnen van voedseldoorstraling zijn bepaald in de Codex Alimentarius^[4]. De technologie is tevens milieuvriendelijk: het vereist minder energieverbruik dan andere technieken zoals steriliseren of invriezen^[5].

Uitgelegd in beeld & klank[]

Onderstaande video legt op eenvoudige wijze in minder dan 3 minuten uit hoe voedseldoorstraling precies werkt^[6]:

Using_Nuclear_Science_in_Food_Irradiation — Using Nuclear Science in Food Irradiation

Irrationele angst voor straling[]

Het woord "straling" roept bij veel mensen meteen een huivering op, vanwege de associatie van het woord met kernwapens of exploderende kernreactoren. Hierdoor ontstaat er een irrationele angst vanuit het onbegrip voor de technologie van voedseldoorstraling, en wordt er verondersteld dat we hierdoor radioactief voedsel kopen in de winkel. Dit is dan ook de reden waarom de technologie niet in een grotere mate wordt gebruikt^[7]. In werkelijkheid zal het eten van doorgestraald voedsel niet zorgen dat er een staart of een derde hand aan je lichaam begint te groeien. In principe is alle voeding van nature reeds lichtjes radioactief, maar in zo'n kleine hoeveelheid dat dit niet schadelijk is voor consumptie. Doorstralen zorgt er niet voor dat deze radioactiviteit verhoogt. Zo is ook zonlicht een vorm van straling, maar zelfs na uren zonnebaden zal je lichaam nog steeds geen licht beginnen afgeven of zo.

Tegenstanders van voedseldoorstraling zullen argumenteren dat deze techniek de voedingswaarde vermindert. Dit is inderdaad juist, in die zin dat er een afname kan zijn aan vitaminen. Proteïnen, koolhydraten en vetten worden hier echter niet aanzienlijk door beïnvloed. Niettemin is zelfs het verlies aan vitaminen met doorstraling nog altijd minder dan met andere methoden, zoals het drogen of pasteuriseren van voeding^[8]. Voedsel met een lichtjes lagere voedingswaarde is nog altijd beter dan vergiftigd voedsel, en voedseldoorstraling wordt dan ook enkel gebruikt als de voordelen sterker doorwegen dan de nadelen^[9]^[10].

Tenslotte is er nog het argument dat doorgestraald voedsel kankerverwekkend zou kunnen zijn, omdat de doorgestraalde vetten 2-alkylcyclobutanonen produceren die potentieel carcinogenen bevatten^[11]. Dit betekent echter nog niet vanzelfsprekend dat het daarom wel degelijk kankerverwekkend is; 19 van de 28 stoffen in koffie die werden onderzocht bevatten ook carcinogenen, en toch is koffie niet kankerverwekkend^[12]^[13]. Labo-onderzoeken wezen uit dat doorgestraalde voeding geen kankerverwekkend effect heeft op dieren, zelfs niet bij hoge dosissen^[14]. Ondanks de irrationele angst voor straling is de techniek van voedseldoorstraling wel degelijk veilig gebleken^[15] na uitvoerige onderzoeken door de WHO, de VN Food and Agriculture Organisation (FAO), European Community Scientific Committee for Food, de Amerikaanse Food and Drugs Administration (FDA)^[16]^[17], de United States Department of Agriculture^[18] en de International Atomic Energy Agency (IAEA)^[19].

Tegenstanders van voedseldoorstraling[]

De oppositie tegen voedseldoorstraling ligt, zoals elke oppositie tegen een bewezen wetenschap, uitsluitend bij complotdenkers, pseudowetenschappers en kwakzalvers, zoals het lijstje hieronder al snel duidelijk maakt.

Organic Consumers Association^[20], lobbygroep voor biologische voeding
Rense^[21], complottheorieënwebsite
GreenMedInfo^[22], complottheorieënwebsite
Whale.to^[23], complottheorieënwebsite
Mercola ^[24], kwakzalver
Natural News^[25], kwakzalver

Bronnen[]

Referenties[]

[1] ttp://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=16733

[2] ttps://www.food.gov.uk/science/irradfoodqa

[3] ttp://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=16733

[4] ttp://www.health.belgium.be/nl/voeding/voedingsbeleid/wetgevend-en-normgevend-kader/codex-alimentarius

[5] ttp://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=16733

[6] ttps://www.youtube.com/watch?v=pe6AKh_tLys

[7] ttp://www.ers.usda.gov/publications/aib-agricultural-information-bulletin/aib757.aspx

[8] ttp://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=16733

[9] ttp://download.journals.elsevierhealth.com/pdfs/journals/0002-8223/PIIS0002822300000754.pdf

[10] ttps://www.food.gov.uk/science/irradfoodqa

[11] ttp://www.nytimes.com/2003/10/15/dining/eating-well-questions-on-irradiated-food.html

[12] ttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9677052

[13] ttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22886387

[14] ttps://web.archive.org/web/20121004235510/http://www.who.int/foodsafety/publications/fs_management/irradiation/en

[15] ttps://uw-food-irradiation.engr.wisc.edu/Facts.html

[16] ttp://www.fda.gov/Food/ResourcesForYou/Consumers/ucm261680.htm

[17] ttps://www.food.gov.uk/science/irradfoodqa

[18] ttp://www.fsis.usda.gov/wps/portal/fsis/topics/food-safety-education/get-answers/food-safety-fact-sheets/production-and-inspection/irradiation-and-food-safety/irradiation-food-safety-faq

[19] ttps://www.iaea.org/topics/food-irradiation

[20] ttps://www.organicconsumers.org/old_articles/irrad/irradfact.php

[21] ttp://www.rense.com/general81/foodr.htm

[22] ttp://www.greenmedinfo.com/blog/invisible-nuclear-threat-within-non-organic-food1

[23] ttp://whale.to/w/food_irradiation.html

[24] ttp://articles.mercola.com/sites/articles/archive/2011/11/05/why-are-your-spices--seasonings-exposed-to-half-a-billion-chest-xrays-worth-of-radiation.aspx

[25] ttp://www.naturalnews.com/food_irradiation.html

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]